فداحسین مالکی، سفیر پیشین ایران در افغانستان/

مردم افغانستان، این همسایه شرقی در حالی روز دوشنبه به استقبال یکصدمین سالگرد استقلال کشورشان رفتند که وقوع چند حمله و انفجار تروریستی در دو سه روز اخیر بیش از 300 کشته و زخمی برجای گذاشت و جشن آنها را تحت تأثیر قرار داده بود.

 این حملات در حالی بود که دور هشتم مذاکرات صلح میان آمریکا و طالبان به تازگی پایان یافته و در میان انتشار اخبار ضد و نقیض از این گفت و گوها، دو طرف در مورد رســیدن به توافق، اظهارات خوشبینانه ای را مطرح کرده‌اند. اکنون اما پرسش مهم که از سوی تحلیلگران مورد توجه قرار گرفته، آن است که اشغالگران آمریکایی تا کی قرار است در افغانستان بمانند؟ آیا امکان خروج آنها تا پیش از انتخابات افغانستان (6 مهر) وجود خواهد داشت؟

اگرچه پیشــتر برخی منابع اخباری در مورد امضای توافق میان آمریکا و طالبان در روز عید قربان (که یکی از بندهای آن به خروج آمریکا از افغانستان میپردازد( مطرح کرده بودند، اما این موضوع نه تنها تحقق نیافت، بلکه با توجه به شــرایط موجود خروج سریع نظامیان ایالات متحده امری بعید به نظر میرسد.

 نخستین مؤید این مسئله ضعف دولت کنونی افغانستان است. طالبان دولت کابل را وابسته و منتخب آمریکا دانسته و به همین جهت تاکنون از انجام هرگونه مذاکره رودررو با آن خودداری کرده است.  از ســوی دیگر هر چه به پایان دوره ریاســت جمهوری نزدیک تر می‌شــویم، همانگونه که شخص اشرف غنی گفته است، دولت کنونی صلاحیت خود را برای نشستن پشت میز مذاکره و انجام گفت‌وگو با طالبان از دست می‌دهد.

 انتخابات فضای سیاسی افغانستان را تحت الشعاع قرار داده و به همین دلیل تا زمان استقرار دولت جدید، به نتیجه رســیدن مذاکرات با طالبان و در نتیجه خروج نیروهای آمریکایی حداقل در یکی دو سال آتی ممکن نخواهد بود.  موضوع دوم اما نوع نگاه آمریکا به اشغال افغانستان است. اساساً باید توجه داشت ایالات متحده نخستین کشوری است که از وجود ناامنی در منطقه منتفع بوده و به آن احتیاج دارد.

 آمریکا برای جنگ افغانستان هزینه بسیاری کرده و به همین دلیل به راحتی حاضر نخواهد بود بدون کسب منفعت این کشور را ترک کند. بنابراین مقامات واشنگتن به دنبال آن هستند با محکم کردن جای پای خود در افغانستان کشورهایی مانند روسیه، چین، هند و حتی ایران و پاکستان که از نظر مقامات کاخ سفید تهدیدی بالقوه برای این کشور محسوب میشوند را زیر نظر داشته باشد. به نظر میرسد خروج تمام اشغالگران از افغانستان با وجود وعده های مکرر دونالد ترامپ غیر واقعی بوده و سرابی بیش نیست.

 این اقدام رئیس جمهور ایالات متحده را هم باید در راستای شوی انتخاباتی وی که برای تهییج مردم و کسب آرا و پیروزی در دور بعدی انتخابات صورت میگیرد، دســته بندی کرد. آمریکایی ها که به بهانه سرکوب طالبان و مبارزه با تروریسم افغانســتان را به اشغال خود در آورده بودند، اکنون و پس از گذشت 19 سال نه تنها به اهداف خود نرسیده اند، بلکه خطر قدرت‌یابی داعش نیز همسایه شرقی ما را تهدید میکند.

 حال به نظر میرسد واشنگتن در تلاش است با مطرح کردن موضوع صلح خود را از منجلاب بیرون کشیده و ادامه حضور غیر مشروع خود را قانونی جلوه دهد.